Pamiętaj, często uważa się że najczęstszymi powodami zakażenia wirusem HIV są brak wiedzy na temat możliwych dróg zakażenia oraz ignorowanie ryzyka.
Czym jest HIV i AIDS?
HIV to Ludzki Wirus Upośledzenia Odporności. AIDS to Zespół Nabytego Upośledzenia Odporności.
HIV powoduje stopniowe niszczenie układu odpornościowego osoby zakażonej, aż do rozwinięcia się w jej organizmie zespołu infekcji oraz różnego rodzajów nowotworów, który nazywamy AIDS.
Wirus ten szybko namnaża się i niszczy układ odpornościowy człowieka. W normalnych warunkach przy zachowaniu prawidłowej, nieupośledzonej odporności organizm zwalcza drobnoustroje wnikające do organizmu sam, co zwykle prowadzi do wyzdrowienia. U osoby, u której system odporności na skutek działania wirusa HIV został upośledzony nie powstrzymuje rozwijającego się zakażenia, wtedy właśnie dochodzi do rozwoju AIDS.
Co może być materiałem zakaźnym?
Materiałem zakaźnym są skażone wirusem – krew, sperma, preejakulat, wydzielina z pochwy, płyny ustrojowe np. mózgowo-rdzeniowy oraz każdy materiał biologiczny zawierający widoczną ilość krwi.
Drogi zakażenia HIV
Do zakażenia dochodzi gdy materiał zakaźny zetknie się z miejscem, przez które może wniknąć do organizmu. Drogami zakażania są więc błony śluzowe i otwarte rany.
HIV możesz zakazić się w następujących sytuacjach:
- przez kontakty seksualne – każdy rodzaj kontaktu z materiałem potencjalnie zakaźnym. Udowodniono, że dobrej jakości prezerwatywa, która została właściwie założona, jest od początku do końca stosunku na swoim miejscu znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia HIV;
- przez krew – gdy zakażona krew dostanie się na uszkodzoną skórę lub na błonę śluzową np. do oka, nosa lub na narządy płciowe. Również przy używaniu igieł, strzykawek, które zostały skażone wirusem;
- zakażenie dziecka od matki zakażonej HIV podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią – dlatego kobieta w ciąży, która wie że jest nosicielem wirusa HIV, powinna powiadomić o tym swojego ginekologa i położnika, to znacząco zwiększa szansę urodzenia zdrowego dziecka.
W jakich sytuacjach zachować szczególną uwagę?
Pamiętaj, aby:
- zabiegi kosmetyczne i tatuaże wykonywać tylko u wykwalifikowanych osób, w sprawdzonych miejscach;
- nie pożyczać maszynki do golenia, szczoteczki do zębów i innych przyborów kosmetycznych;
- jeśli używasz strzykawek i igieł – upewnij się, czy są sterylne;
- unikaj przygodnych kontaktów seksualnych.
Czy można wyleczyć się z HIV?
Niestety, obecnie nie znamy sposobu na usunięcie wirusa z organizmu człowieka. Stosowane leki antyretrowirusowe hamują jednak jego namnażanie i zwalniają przebieg zakażenia. Dlatego też poprawiają jakość życia osób zakażonych. Niemniej leczenie musi być kontynuowane do końca życia.
Pamiętaj, nie ma ryzyka zakażenia HIV w sytuacjach takich jak:
- mieszkając z osobą zakażoną;
- korzystając ze wspólnych talerzy, szklanek, sztućców;
- korzystając z tej samej łazienki (należy używać własnej szczoteczki do zębów i maszynki do golenia);
- korzystając ze wspólnej toalety;
- uprawiając sport, np. na basenie;
- przez kichnięcie czy kasłanie;
- przez ukąszenie komara (wirus w ciele komara ulega zniszczeniu);
- poprzez dotyk, czy pocałunki;
- poprzez pot, ślinę, łzy, mocz czy kał (jeśli nie ma domieszki krwi);
- oddając krew (w Polsce używa się wyłącznie jednorazowego sprzętu);
- podczas kontaktów towarzyskich i zawodowych.
Test na HIV
Zakażenie HIV przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Nawet wykonywane w tym czasie podstawowe badania laboratoryjne mogą wychodzić w granicach normy. Dlatego jedynym sposobem, aby sprawdzić czy nie jest się zakażonym HIV, jest wykonanie testu.
Gdzie zrobić test na HIV
Punkty konsultacyjno-diagnostyczne (PKD), w których możesz zrobić test bez skierowania, bezpłatnie i anonimowo działają w każdym województwie.