Próby wątrobowe to nic innego jak badania krwi, które mają na celu oznaczenie stężenia enzymów wydzielanych przez wątrobę. Właściwa interpretacja prób wątrobowych pozwala w łatwy sposób stwierdzić, czy wątroba funkcjonuje prawidłowo. Kiedy trzeba je wykonać?

Rola i właściwości wątroby

Wątroba jest jednym z największych organów wewnętrznych człowieka. Pełni szereg funkcji, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiedzialna jest m.in. za neutralizację rozmaitych toksyn, produkcję żółci, przekształcanie węglowodanów w glukozę, wytwarzanie białek i enzymów, a także magazynowanie witamin oraz innych substancji odżywczych.

Ze względu na liczbę i rodzaj pełnionych funkcji, wątroba jest stale narażona na różnego rodzaju uszkodzenia. Co więcej, jest ona pozbawiona receptorów czuciowych, co oznacza, że w razie jakichkolwiek nieprawidłowości nie wysyła sygnałów alarmowych w postaci bólu. Wszelkie choroby wątroby objawiają się w inny sposób – poprzez przebarwienia skóry, obrzęki, zmianę koloru moczu lub ból innych narządów. Podstawową metodą diagnozowania jej stanu jest oznaczanie stężenia enzymów wątrobowych i bilirubiny w surowicy krwi.

Rodzaje parametrów wątrobowych

Wśród parametrów wątrobowych wyróżnia się 4 rodzaje enzymów (ALT, AST, ALP, GGTP) oraz ważny barwnik – bilirubinę. Podstawowe enzymy wątrobowe to aminotransferaza alaninowa (ALT, ALAT) oraz aminotransferaza asparaginianowa (AST, AspAT). Pozostałe dwa enzymy (ALP, GGTP) występują także w innych narządach człowieka, natomiast bilirubina powstaje naturalnie w wyniku rozpadu krwinek czerwonych.

W fizjologicznych warunkach, wszystkie wymienione enzymy funkcjonują w wątrobie. Kiedy dochodzi do nieprawidłowości w jej funkcjonowaniu, poszczególne substancje zwiększają swoją aktywność w surowicy krwi. Im większe stężenie ALAT i AspAT we krwi, tym cięższe jest uszkodzenie wątroby.

Wskazania do przeprowadzenia badania

Wykonanie prób wątrobowych jest najprostszym i najszybszym sposobem stwierdzenia ewentualnych chorób wątroby. Lekarz może zlecić wykonanie prób wątrobowych w wielu różnych przypadkach. Wśród wskazań do przeprowadzenia badania można wymienić m.in.:

  • ciągłe i niewyjaśnione osłabienie pacjenta,
  • ból po prawej stronie klatki piersiowej,
  • bolesne skurcze mięśni,
  • zauważalny spadek masy ciała mimo niezmiennej diety,
  • dolegliwości ze strony układu pokarmowego: utrata apetytu, wzdęcia, nudności, wymioty, częste biegunki,
  • u kobiet – zaburzenia miesiączkowania,
  • u mężczyzn – utrata owłosienia pachowego i łonowego oraz powiększenie gruczołów piersiowych.

Przygotowanie do badania i interpretacja wyników

Pobranie krwi w celu wykonania prób wątrobowych wymaga przestrzegania przez pacjenta kilku ważnych zasad. Pacjent musi zgłosić się na czczo (powstrzymać się od jedzenia na co najmniej 12 godzin przed badaniem), a dzień wcześniej nie powinien spożywać alkoholu oraz tłustych potraw, które mogą fałszywie zawyżyć wynik. Dla bezpieczeństwa warto też zrezygnować z kawy i czekolady, które również mogą wpłynąć na wynik badania.

Jeśli poszczególne parametry wątrobowe mieszczą się w granicach normy, zwykle nie ma powodów do zmartwień. Norma stężenia enzymów ALAT i AspAT we krwi wynosi od 5 do 40 U/l. Wszelkie odstępstwa od tej normy powinny wzbudzić niepokój. Niezależnie od okoliczności należy zgłosić się do lekarza, który prawidłowo zinterpretuje wyniki.

Wszystkie osoby zainteresowane zapraszamy do Ober Clinic ! Zapewniamy opiekę doświadczonych specjalistów i miłą, serdeczną atmosferę -> https://oberclinic.pl/kontakt/.