Czerniak – charakterystyka

Czerniak może być nowym znamieniem na skórze, ale też może powstać z już istniejącego zdrowego znamienia pod wpływem słońca lub światła UV stosowanego w solariach. Jeśli powstaje na podłożu znamienia, popularnie nazywanego pieprzykiem, najczęściej zmienia swój kształt, grubość, pojawia się świąd bądź krwawienie.

Czerniak skóry może rozwinąć się u każdego. Polacy z powodu jasnej karnacji skóry o tzw. fototypie 1 lub 2, są w dużym stopniu narażeni na czerniaka. Jednak zachorowalność na czerniaka wzrasta na całym świecie – obserwuje się coroczny wzrost zapadalności na ten nowotwór o 3-7 %. 

 

Czerniak – jakie są czynniki ryzyka?

Za przyczyny powstawania czerniaka uznaje się predyspozycję genetyczną oraz promieniowanie UV.

Zagrożenie na zachorowanie wzrasta u osób:

  • o jasnej karnacji, rudych lub blond włosach, niebieskich oczach, licznych piegach;
  • dużej liczbie znamion barwnikowych, znamion w miejscach drażnienia;
  • które doznały oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie;
  • słabo tolerujących słońce, opalających się z dużym trudem lub w ogóle;
  • przebywających w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie;
  • u których w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub innych nowotworów skóry;
  • korzystających z solarium.

 

Czerniak – jakie objawy powinny nas zaniepokoić?

Zmiany na skórze, które powinny wzmożyć  naszą czujność i skłonić do  konsultacji z lekarzem (onkologiem, chirurgiem onkologicznym, dermatologiem) to między innymi:

  • zgrubienia
  • zaczerwienienia wokół znamienia
  • świąd
  • krwawienie
  • powiększenie
  • zmiany zabarwienia
  • zmiana kształtu znamienia

·

Takie zmiany w obrębie znamienia, które budzą niepokój onkologiczny, specjaliści określają skrótem ABCD, gdzie:

  • A (ang. asymmetry) – czerniak w odróżnieniu od niegroźnych zmian barwnikowych charakteryzuje się nieregularnym wyglądem, jest asymetryczny,
  • B (ang. border) – granice czerniaka są postrzępione, poszarpane,
  • C (ang. colour) – kolor czerniaka jest różnorodny (od jasnobrązowego przez czerwony do czarnego), rozłożony nierównomiernie,
  • D (ang. diameter) – szczególną uwagę należy zwrócić na znamiona o średnicy większej niż 6mm,
  • E (ang. evolving) – niebezpieczna może okazać się każda zmiana w obrębie znamienia (np. powiększenie rozmiarów, uwypuklenie).

Czerniak jest nowotworem charakterystycznym dla skóry. Jednak pojedyncze przypadki tego nowotworu mogą dotyczyć także narządu wzroku, a w szczególności warstwy środkowej ściany oka – naczyniówki. Objawami mogą być ograniczenia w polu widzenia czy zaburzenia ostrości widzenia.

 

Czerniak – jak zapobiegać zachorowaniu?

Aby zapobiec powstaniu tego nowotworu:

  • raz w miesiącu dokładnie oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe;
  • jeśli zauważysz, że coś podejrzanego dzieje się z twoim znamieniem niezwłocznie udaj się do dermatologa, onkologa lub chirurga-onkologa;
  • unikaj słońca w godzinach 11.00-16.00;
  • nie opalaj się w solarium;
  • jeśli chcesz się opalać, rób to z głową – pamiętaj o stosowaniu filtrów UV, noszeniu czapki i okularów przeciwsłonecznych.

Jeśli znamię zaczyna swędzieć, łuszczyć się lub krwawić możesz zgłosić się do najbliższej poradni onkologicznej lub dermatologa.

 

Zapraszamy do poradni dermatologicznej Ober Clinic. Możesz zarejestrować się wypełniając formularz

lub dzwoniąc pod numery telefonu:

(22) 830 71 71 lub 515 331 188.